کلیشه هایی همیشگی
تا به حال در مواقع مختلف و مناسبت های گوناگون مثل هقته آغاز جنگ تحمیلی و یا فتح خرمشهر از رسانه های مختلف این جملات را بسیار شنیده ایم که:"شهداء رفتند تا ما الان آسایش داشته باشیم" "اگر آنها نبودند ما الان امنیت نداشتیم" و مواردی از اینچنین. اما به راستی تنها کاری که شهدا کرده اند همین بوده است؟!
آیا شهداء تنها کاری که کردند ایجاد امنیت و آرامش برای ما بوده است؟ در پاسخ به این سوال تنها یک ابهام را مطرح می کنم: شاید به جرات بتوان گفت که بعد از حمله محمود افغان و حکومت کوتاه مدتی که ایجاد کرد، هیچ قدرت خارجی ای نتوانست ایران را به طور کلی و یک جا اشغال کند، هیچ مخالفتی هم پیش روی او نباشد و حکومتی به نام خود تشکیل دهند. با این الگو جنگ های ایران و روس در دوره فتحعلی شاه، جنگ جهانی اول و دوم، حمله شوروی به خراسان، حمله انگلیس به ایران و مواردی از این دست تنها حملات محدود برای به دست آوردن اهداف کوچک و کوتاه مدتی در ایران بوده است.
از این رو حمله عراق به ایران هم بر فرض همه جانبه بودن و هماهنگ شده بودن، باز هم نمی توانست همه ایران را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث تزلزل همه جانبه نهاد حکومت در ایران شود. موید این موضوع روزهای اول جنگ است که نه ارتش و سپاه و یا بسیج، بلکه حضور مردم منطقه جلوی حمله نظامی عراق را گرفت. تائید دیگری بر این موضوع حضور تنها قریب به 20% مردان ایران در جبهه های جنگ است! یعنی دیگر مردان این مرز و بوم به فعالیت های خود می پرداختند و زندگی روزمره خود را داشتند.
پس بخشی از آنچه شهداء انجام دادند ایجاد امنیت و آرامش در کشور بود. اگرچه به طور قطع این مسئله امری مهم است و در اهمیت آن شکی نیست اما همه آنچه شهداء انجام داده اند این نبوده است! که بدون شک ایجاد امنیت و آرامش هم الان توسط نیروهای مسلح و انتظامی و وزارت اطلاعات در حال ایجاد است. در این صورت سوال خواهید کرد که شهداء چه فعالیتی مهم تر از این انجام داده اند و چرا؟
پاسخ به بخش اول این سوال واضح است و پاسخ به بخش دوم را خود شهداء بارها در وصیت نامه ها و سخنانشان داده اند. بدون شک آن کاری که شهداء کردند و در این دوران کمتر کسی می تواند آن را انجام دهد این بود که در تجارتی که سود آن نسیه بود مهمترین سرمایه خود را به میدان آوردند. آنها اینقدر به تجارت و آنکه با او تجارت می کردند اطمینان داشتند که بدون هیچ شک و شبهه ای این کار را انجام دادند. آنها در تجارت با خدا که به طور قطع سود آن (به دید مادی) نسیه است از مهمترین سرمایه شان که جان و زندگی است گذشتند! این کاری است که 80% دیگر مردهای ایران در دوران جنگ نتوانستند انجام دهند و امروز هم خیلی از افراد.
بخش دوم این سوال هم آنچنان که گفتم در سخنان و وصیت نامه های شهداء به وفور بیان شده (هرچند من هم اشاره ای به آن کردم) که این کار تنها در راه خدا، برای خدا و در راه زنده نگاه داشتن اسلام بوده است.
البته شهداء نه تنها در آن دوران، بلکه در دوره ما کارهای دیگری هم می کنند که شاید در وقتی دیگر به آن اشاره کنم.